مرگ تدریجی ابنیه تاریخی دزفول

به گزارش پایگاه خبری دزفوری از خبرگزاری فارس، عدم تخصیص اعتبارات کافی، سهل انگاری و کم توجهی ادارات دولتی به ابنیه تاریخی دزفول که جزیی از میراث گران بهای استان خوزستان است، نابودی و مرگ تدریجی این آثار ارزشمند را رقم میزند.

 ساباط‌ها، خانه‌های قدیمی، آسیاب‌های آبی و دیگر آثار باستانی با ارزشی در دزفول وجود دارد که علاوه بر زیبایی و معماری بی‌نظیرشان، ریشه در تاریخ دارند و راوی روزگار گذشتگان هستند.

اما سال‌هاست که بسیاری از این بناها حال و روز ناخوشی دارند و احتمال تخریب و نابودی کامل‌شان دور از انتظار نیست. 

وضعیت نگران کننده برخی از ساباط‌ها

حسن فرخی‌راد مدیر انجمن کهن دژ دزفول در گفتگو با خبرنگار فارس ضمن بیان اینکه در حال حاضر ۴۳ ساباط در شهر دزفول وجود دارد، اظهار کرد:  تعدادی از ساباط‌ها توسط ادارات مربوطه ترمیم شده‌اند اما برخی دیگر در وضعیت نگران کننده‌ای قرار دارند و امکان ریزش و تخریب‌شان در هر لحظه وجود دارد.

وی با اشاره به ریزش و نابودی کامل ساباط زرنگار که از مهمترین آثار تاریخی دزفول بود، افزود: بارها ادارات دولتی را از وضعیت بد و نابسامان ساباط‌های شهر مطلع کردیم اما با توجه به اظهارات مدیران بودجه‌ای برای نجات‌‌ این آثار ارزشمند تخصیص نیافته است.

مدیر انجمن کهن دژ دزفول گفت: مرمت این آثار جهت جلوگیری از ریزش باید بطور جدی صورت گیرد چرا که اگر ساباطی فرو ریزد ماهیت خود را از دست میدهد و در صورت بازسازی دیگر ظاهر سابق خود را نخواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه بیشترین تراکم ساباط‌ها در شهر دزفول است، ادامه داد: قدمت بیشتر این بناها مربوط به دوره قاجاریه است و در گذشته نیز بیش از ۱۰۰ ساباط در شهر وجود داشته که قسمتی از این آثار به مرور زمان و به دلایل مختلف مانند بمباران‌های جنگ تحمیلی و یا توسعه شهری، از بین رفتند.

حسن فرخی‌راد با بیان اینکه ساباط‌ها بیانگر خوبی از تاریخ معماری دزفول هستند، تصریح کرد: معماری خاص و نمای آجری بخصوصی که در ساباط‌های دزفول وجود دارد آنها را از ساباط‌های دیگر شهرهای ایران متمایز کرده است.

مخروبه‌ای از آسیاب‌ها بر جای مانده است

اما در ادامه مدیر انجمن کهن دژ پیرامون وضعیت اسفناک آسیاب‌های آبی رودخانه دز، اذعان کرد: بخش عمده‌ای از آسیاب‌ها در سیلاب سال‌های گذشته تخریب شدند و در حال حاضر فقط مخروبه‌هایی از این آسیابها بر جای مانده است و احیای آنها کار تقریبا دشواری است زیرا این بناها در جریان مستقیم فشار آب رودخانه قرار دارند.

جلوگیری از نابودی خانه‌های قدیمی نیازمند عزم جدی است

مدیر انجمن کهن دژ در توصیف حال و روز خانه‌های سنتی و تاریخی اظهار کرد: منازل تاریخی دزفول در وضعیت بدی به سر میبرند و تعدادی زیادی از آنها نیز در معرض تخریب و ریزش قرار دارد.

فرخی بیان کرد: برای جلوگیری از نابودی این خانه‌ها نیازمند یک عزم جدی هستیم که همت مردم و‌ مسئولین شهرستان را می‌طلبد.

وی همچنین سهل انگاری و کم کاری مالکان و متولیان امر را در چند سال اخیر از دلایل نابودی بسیاری از خانه‌های تاریخی و ارزشمند برشمرد و افزود: یکی از مشکلات اصلی در مسیر ترمیم و بازسازی ورثه‌ ای بودن خانه‌های واقع در بافت قدیمی شهر است اما در سال گذشته با تلاش اداره میراث فرهنگی، اصحاب رسانه و انجمن‌های مردمی تعدادی از این خانه‌ها توسط وارثین و برخی از سرمایه گذاران مرمت شدند که تعدادشان در مقابل وسعتی که بافت تاریخی دارد بسیار ناچیز و اندک است.

فرخی همچنین متروکه شدن خانه‌های تاریخی به دلیل نبود خدمات مناسب شهری در بافت قدیم دزفول را دلیل دیگر برای نابودی این خانه‌ها در طول زمان دانست.

سهل انگاری در تاسیس شهرداری بافت قدیم

علیرضا مجدی نسب رئیس کمیسیون برنامه و‌ بودجه شورای شهر دزفول در گفتگو با خبرنگار فارس با اشاره به موافقت شورای ششم برای احداث شهرداری بافت قدیم، اظهار کرد: در چند سال گذشته مجوز راه اندازی شهرداری بافت تاریخی صادر شده بود اما هیچ اقدام خاص و قابل توجهی بر روی آن صورت نگرفت.

وی در ادامه افزود: باید مجددا مجوزهایی برای راه اندازی شهرداری بافت قدیم صادر شود که در حال حاضر در دستور کار شهردار دزفول قرار گرفته است.

مجدی نسب بیان کرد: در ارتباط با راه اندازی مجدد سازمان بهسازی و نوسازی، شهرداری دزفول لایحه‌ای را به شورای شهر فرستاد و شورا نیز پس از بررسی‌های لازم، با راه اندازی مجدد این سازمان موافقت کرده و طرح نیز هم اکنون در دستور کار شهرداری دزفول قرار دارد.

عضو شورای شهر دزفول در ادامه گفت: در دو ماه گذشته برخی از منازل مسکونی بافت قدیم را مورد بررسی قرار داده‌ایم و اکنون نیز در حال جمع بندی نهایی هستیم تا در صورت انتخاب یکی از این خانه‌ها وارد فاز اجرایی تاسیس شهرداری بافت تاریخی دزفول شویم.

نابودی آثار باستانی به دلیل عدم اعتبار کافی

عباس چراغ‌چشم رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دزفول در گفتگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: مرمت، بازسازی و احیای آثار باستانی از وظایف وزارت میراث فرهنگی است اما به دلیل مشکلات مالی و کمبود بودجه این مسوولیت بر روی زمین مانده است.

عباس چراغ چشم افزود: اگر چه از حیث قانونی متولی اصلی حفظ و نگهداری بناهای تاریخی وزارت میراث فرهنگی است اما به دلیل عدم وجود امکانات کافی و اعتبارات لازم تمام این بناها در حال تخریب و ریزش هستند.

وی در ادامه با اشاره به وسعت بافت قدیم اظهار کرد: ورود خیرین به قضیه نیز کمک چندانی نمیکند چرا که بافت قدیم گسترده است و احیا و‌ بهسازی کامل آن امر دشواری محسوب میشود.